Ragadiolo(-manjadisso)
Rhagadiolus edulis
Asteraceae Compositae
Nom en français : Rhagadiole comestible.
Descripcioun :Aquesto planto de l'an primo, proche de l'erbo-di-teté, trachis dins li relarg un pau fre en basso Prouvènço. Se recounèis eisa à si fru en estello caupu dins li bratèio alor que lou dóu cèntre èi croucu (fotò). Pèr la destria de Rhagadiolus stellatus, fau counta li branco d'estello (7 à 9 o 5 à 7 eici) e la descoupo di fueio.
Usanço :La ragadiolo èi manjadisso, pèr eisèmple en ensalado. Se dis peréu qu'es aperitivo e diuretico.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Rhagadiolus
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Pelouso roucaiouso fresco
- Ermas
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Rhagadiolus edulis Gaertn., 1791
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753